Aanrader: de Klassieken

Het kan best lastig zijn om ons in isolatie te vermaken, maar gelukkig hoeft dat niet moeilijk te zijn. Op de honoursblog geven we je wekelijks leesvoer in de vorm van blogposts over reizen, verslagen van alumni, en kijk-, lees- of luistertips van studenten van het HHP. We trappen deze tipreeks af met een luister- en leestip inéén, van onze eigen redactrice Jobke Visser. Zij vertelt ons in deze post over een paar echte klassiekers en haar podcastaanrader: In Our Time van de BBC, en dan met name de afleveringen over de Ilias en de Odyssee.

Foto via Unsplash.com.

Ze vormen de ‘bakermat van veel huidige literatuur’: de twee epen van Homerus, de blinde dichter die in het oude Griekenland de Trojaanse oorlog in beeld bracht. Aan de ene kant is er de Ilias, die ons een beschrijving geeft van de gebeurtenissen gedurende het einde van de belegering van Troje. Dit verhaal focust zich met name op de ruzie tussen Agamemnon, leider van het Griekse leger, en Achilles, half-god en bijna onsterfelijke strijder. De Ilias is een bloederig gedicht, dat van begin tot eind vergeven is van conflict, gevechten, en rouw. Het gedicht leert ons de wrede manieren waarop de goden hun woede afreageren op de mens en het gevaar dat we lopen als we ons te zeer laten leiden door onze woede en onze zelfverzekerdheid. Voor de Griekse goden was er geen zonde zo erg als hoogmoed (‘hubris’) en wie dit liet zien, kon rekenen op een snelle bestraffing – zo ook de helden in de Ilias.

Aan de andere kant is er uiteraard de Odyssee, die ons een heel andere kant van de oud-Griekse oorlog toont. De Odyssee vertelt het verhaal van die andere held die in het leger van de Grieken bij Troje vocht, de listige Odysseus, en dit verhaal vindt plaats na de Griekse overwinning, wanneer de vermoeide strijders na tien jaar oorlog eindelijk weer huiswaarts kunnen gaan. Voor Odysseus blijkt dit een lange lijdensweg naar huis te zijn en de Odyssee is dan ook gevuld met avontuur. Het kost Odysseus nog eens tien jaar voor hij eindelijk zijn vrouw Penelope en zoon Telemachos weer ziet. Onderweg valt hij van het ene gevaar in het andere en de wezens die hij tegenkomt worden steeds magischer: van de Lotuseters die zijn mannen hun huis doen vergeten, tot de cycloop die de Grieken een voor een oppeuzelt, tot het trotseren van de verleidende zang van de Sirenen… Uiteindelijk verliest Odysseus al zijn strijders en bereikt hij Ithaca, het land waarover hij heerst, vermomd als bedelaar. En dan zijn er nog de kerels die, terwijl Odysseus weg was, om de hand van zijn vrouw dongen…

Foto via Unsplash.com.

Beide teksten zijn uiteraard leestips. Heb je echter geen tijd (of geen zin) om zo’n dertigduizend regels te lezen, dan heb ik een alternatief voor je. De BBC-podcast In Our Time heeft over beide gedichten een aflevering – terug te vinden op Spotify (Ilias & Odyssee). Deze afleveringen kan ik je ook zeker aanraden als je de boeken al hebt gelezen, want ze bieden een goede context voor het verhaal. Hoe werden de gedichten bijvoorbeeld opgevoerd? Het waren lange gedichten, die ruim drie avonden konden innemen, en zeker de Ilias is in wezen helemaal geen “leuk” verhaal. En wie is nu eigenlijk de auteur: heeft Homerus echt bestaan en zijn beide gedichten door dezelfde auteur geschreven? Hierover bestaat veel onenigheid: enerzijds hebben de teksten op zichzelf een zekere stilistische eenheid die doet vermoeden dat er inderdaad één auteur was per gedicht die al dan niet Homerus heette. Anderzijds bestaan er zoveel verschillen tussen de werken dat het onwaarschijnlijk lijkt dat inderdaad ‘Homerus’ beide werken heeft vormgegeven.

De aanraders op een rij
Heb je tijd over of leer je graag iets over deze klassieke meesterwerken? Hier zijn alle podcasts die ik je aan zou raden op een rijtje – alle podcasts zijn in het Engels.
In Our Time: The Iliad, een aflevering waarin de Ilias besproken wordt door academici en waarin zij het gedicht in een bredere, interdisciplinaire context plaatsen.
In Our Time: The Odyssey, een aflevering waarin de Odyssee besproken wordt door academici en in een bredere, interdisciplinaire context plaatsen.
TROJAN WAR: THE PODCAST , een serie waarin de volledige Ilias wordt verteld in dagelijks taalgebruik (met de nodige context).
ODYSSEY: THE PODCAST, een serie waarin de volledige Odyssee in dagelijks taalgebruik verteld wordt.

Foto via Unsplash.com.