De Honoursthesis – een reis vol valkuilen

Heb jij ook al last van scriptiestress? Lig je al nachtenlang wakker over welk onderwerp je nou moet kiezen? En hoe ga je om met het stuk ‘Honours’ van de Honoursscriptie? Ook ik (Lotte Nieboer, schrijft aankomend jaar scriptie) zat met deze vragen. Daarom hebben Robert Snitselaar (net scriptie geschreven) en ik de handen ineengeslagen, en de beste adviezen hier voor jou op een rijtje gezet.

Ten eerste, je onderwerp kiezen. Tijdens je studie is het gebruikelijk om eerst je onderwerp te kiezen, je vraagstelling te formuleren, en er daarna bronnen bij te zoeken. Probeer dit nu eens een keer om te draaien: ga eerst op zoek naar primaire bronnen en oriënteer alvast op de literatuur. Dan heb je gelijk een veel beter beeld van wat er qua onderzoek mogelijk is, welke primaire bronnen er beschikbaar zijn en waar, en hoe jouw onderzoek een aanvulling kan zijn op de bestaande literatuur. Zorg er ook voor dat je je vraagstelling zorgvuldig afbakent, en dat je precies formuleert.

Ten tweede, hoe ga je om met bronnen in je scriptie? Het wordt altijd gewaardeerd als je gebruik maakt van een breed scala aan bronnen, van literatuur tot statistieken tot archeologisch materiaal. Pluspunt is als je hier ook echt voor langs het archief zelf gaat om zo de bronnen ‘in het echt’ te kunnen bestuderen. Maar staar je hier ook niet blind op: zorg ervoor dat je in je scriptie niet alleen een beschrijving geeft van je bronnen, maar deze ook echt analyseert. Een goede manier om nuttige informatie uit je bijvoorbeeld tekstuele bronnen te krijgen is door ze allemaal één voor één door te lezen en belangrijke of opvallende citaten hieruit te halen. Hier kan je dan je onderzoek als het ware omheen bouwen: die citaten vormen het bewijs bij je argumentatie.

Secundaire literatuur is ook onderdeel van je brongebruik. Secundaire literatuur kan heel veel inzicht geven in de context van je scriptie, en je een goed beeld geven van de heersende discussies in je vakgebied. Zorg er wel voor dat je scriptie niet alleen een beschrijving van de literatuur is. Wat vaak gebeurt is dat studenten bijvoorbeeld twee verschillende secundaire bronnen met elkaar vergelijken en daar dan conclusies uit trekken. Maar uiteindelijk zegt dit niet zoveel over de realiteit die de primaire bronnen beschrijven. Het is daarom veel zinvoller om de secundaire literatuur echt te toetsen aan de primaire bronnen. Wees kritisch naar de literatuur: hoe gebruikt en interpreteert de auteur de primaire bronnen? Komt zijn of haar uiteindelijke conclusie overeen met wat logischerwijs uit de primaire bronnen te lezen valt? Dat zijn de vragen die je ook aan jezelf tijdens het schrijven van jouw scriptie moet stellen.

Ten derde, je scriptie is niet zomaar een scriptie, het is een Honoursscriptie: wat houdt dit in en hoe ga je ermee om? Een Honoursscriptie betekent dat je in je scriptie een van de drie leerlijnen van Honours verwerkt: verdieping, interdisciplinariteit, en maatschappelijke verbinding. Onder verdieping valt bijvoorbeeld bijzonder brongebruik, uitzonderlijk veel brongebruik, of een vreemde taal verwerken in je scriptie. Interdisciplinariteit slaat vooral op het vermogen meerdere vakgebieden te kunnen verbinden en deze op een waardevolle manier te verwerken in je scriptie. Bij maatschappelijke verbinding gaat het vooral over hoe jij met je scriptie iets kunt bijdragen aan de maatschappij, door deze bijvoorbeeld in samenspraak met een organisatie van buiten de universiteit te schrijven.

Denk bij het zoeken naar een onderwerp ook alvast na over welk van de leerlijnen jij bij je onderzoek wilt gebruiken. Daarnaast is het handig om ook op tijd met je scriptiebegeleider te bespreken wat een Honoursscriptie inhoudt, en wat hiervoor precies de extra eisen zijn. Zo begin je goed voorbereid aan dit laatste onderdeel van het Honours programma!

Tot slot, nog enkele algemene tips. Je kan je via Osiris enkel inschrijven voor een reguliere scriptie, schrijf je hiervoor dus in én stuur daarnaast een mailtje naar humanitieshonours@uu.nl om je in te schrijven voor de Honoursscriptie specifiek. Loop je een keer vast in het schrijfproces en kom je er niet meer zelf uit? Vraag dan op tijd hulp! Neem zelf actief contact op met je begeleider om te sparren, of met heel iemand anders: een nieuw persoon kan misschien net dat nieuwe perspectief bieden wat je nodig had. Als allerlaatste, vergeet niet de gouden regel van een onderzoek schrijven: houd het leesbaar. Je eerste en tweede lezer zullen je heel dankbaar zijn als ze zich niet door zinnen van 5 regels heen moeten worstelen, of om de zin een andere technische term moeten opzoeken. Wij hopen dat je na het lezen van dit stuk een beter begrip hebt gekregen van de valkuilen en obstakels waar je tegenaan kunt lopen tijdens het schrijven van je scriptie en hopen dat je er tijdens je eigen onderzoek iets aan zult hebben. Veel succes!

–

Robert Snitselaar en Lotte Nieboer